Przed nami kolejne plany nowelizacji Kodeksu spółek handlowych. Ogromne zmiany mogą nas czekać w zakresie procesów reorganizacyjnych.
Ministerstwo Sprawiedliwości prowadzi prace nad projektem ustawy o zmianie ustawy – Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw (UC 123) i przekazało opisany projekt z dnia 12 października 2022 r. do konsultacji.
Nowelizacja dotyczyć będzie m.in. implementacji Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2121 z dnia 27 listopada 2019 r. zmieniającej dyrektywę (UE) 2017/1132 w odniesieniu do transgranicznego przekształcania, łączenia i podziału spółek oraz częściowo implementacji Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1151 z dnia 20 czerwca 2019 r. zmieniającej dyrektywę 2017/1132 w zakresie stosowania narzędzi i procesów cyfrowych w prawie spółek.
Szczegółowo odnośnie do wprowadzanych zmian
Projekt zawiera przepisy ochronne w odniesieniu do grup podmiotów, których interesy mogłyby zostać naruszone w wyniku transgranicznego przekształcenia, podziału lub połączenia spółki, m.in. wierzyciele, pracownicy spółki.
- W odniesieniu do wierzycieli projekt przewiduje m.in.: możliwość złożenia wniosku do sądu o ustanowienie odpowiednich zabezpieczeń ich roszczeń; możliwość składania uwag do planu danej operacji transgranicznej. Ponadto, w odniesieniu do przekształceń transgranicznych, dyrektywa 2019/2121 przewiduje specjalny przepis jurysdykcyjny, dający wierzycielom możliwość wszczęcia postępowania przeciwko spółce również w państwie członkowskim siedziby spółki przekształcanej, w terminie dwóch lat od daty przekształcenia transgranicznego. W odniesieniu do podziałów transgranicznych dyrektywa 2019/2121 przewiduje dodatkowo zasadę solidarnej odpowiedzialności w sytuacji, gdy roszczenie wierzyciela spółki podlegającej podziałowi nie zostanie zaspokojone przez spółkę, której przydzielone jest zobowiązanie.
- W odniesieniu do wspólników mniejszościowych przewidziane w projekcie środki ochronne polegają na zapewnieniu możliwości składania uwag przez wspólników do planu danej operacji transgranicznej; zapewnieniu sporządzenia sprawozdania dla wspólników, określającego skutki danej operacji transgranicznej dla wspólników; zapewnieniu, wspólnikom i otrzymania wynagrodzenia za udziały lub akcje o wartości równej wartości ich udziałów lub akcji; zapewnieniu oszacowania tego wynagrodzenia przez niezależnego biegłego. Projekt przewiduje rozszerzenie tych środków ochronnych na akcjonariuszy akcji niemych oraz bezzasadnie niedopuszczonych do udziału w zgromadzeniu wspólników albo walnym zgromadzeniu w sprawie podjęcia uchwały o danej operacji transgranicznej; zapewnieniu możliwości zakwestionowania przez wspólników adekwatności tego wynagrodzenia przed właściwym organem administracyjnym lub sądowym. Dodatkowo, w przypadku podziałów i połączeń transgranicznych, dyrektywa 2019/2121 nakłada na państwa członkowskie obowiązek zapewnienia wspólnikom prawa zakwestionowania stosunku wymiany udziałów lub akcji przed właściwym organem lub podmiotem upoważnionym na mocy prawa krajowego. Projekt przewiduje rozszerzenie tych środków ochronnych na akcjonariuszy akcji niemych oraz bezzasadnie niedopuszczonych do udziału w zgromadzeniu wspólników albo walnym zgromadzeniu w sprawie podjęcia uchwały o danej operacji transgranicznej.
- W odniesieniu do pracowników przewidziane w projekcie środki ochronne polegają na zapewnieniu możliwości składania uwag przez pracowników do planu danej operacji transgranicznej; zapewnieniu sporządzenia sprawozdania dla pracowników, określającego skutki prawne danej operacji transgranicznej dla pracowników oraz zapewnieniu możliwości złożenia przez nich opinii na temat tego sprawozdania.
- Dyrektywa 2019/2121 zawiera również rozwiązania, które mają przeciwdziałać wykorzystywaniu transgranicznego przekształcenia, połączenia lub podziału spółki w celu naruszenia, nadużywania lub obejścia prawa.
- Częściowa implementacja dyrektywy 2019/1151 służy umożliwieniu wymiany informacji o zakazach sprawowania funkcji kierowniczych pomiędzy rejestrami państw członkowskich UE (EOG) w celu zwiększenia bezpieczeństwa obrotu w ramach jednolitego rynku.
- Rozwiązania przyjęte w projekcie niewątpliwie zmniejszają skalę niepożądanych zjawisk związanych ze znacznym stopniem zróżnicowania regulacji w ramach jednolitego rynku, który prowadził z kolei do dużego zróżnicowania poziomu konkurencji w państwach członkowskich.
- Przewidziane w projekcie zmiany w krajowych procedurach dotyczących reorganizacji spółek, towarzyszące tej implementacji, zmierzają do zwiększenia możliwości transformacji polskich spółek, poprzez wprowadzenie analogicznych rozwiązań do tych, przewidzianych w procedurach transgranicznych (tj. łączenia uproszczone, nowy typ podziału – podział przez wyodrębnienie) oraz przyznanie pełnej zdolności łączeniowej, podziałowej spółki komandytowo – akcyjnej oraz do uproszczenia procedur reorganizacji spółek w celu zwiększenia konkurencyjności polskich podmiotów na jednolitym rynku oraz zwiększenia możliwości ich restrukturyzacji.
- Inne zmiany w przepisach dotyczących krajowych połączeń, podziałów, przekształceń.