Wśród doradców zajmujących się procesami sukcesyjnymi funkcjonuje powiedzenie, zgodnie z którym nawet najgorzej zaplanowana sukcesja jest lepsza niż sukcesja bez planu.
Brak planowanej sukcesji, czy inaczej sukcesja nieplanowana to proces, w którym wydarzenia sukcesyjne dzieją się same z siebie i wbrew woli uczestniczących w niej osób, najczęściej w wyniku nieszczęśliwego zdarzenia, śmierci lub choroby nestora. Planowanie sukcesji jest jednym z absolutnie kluczowych etapów procesu sukcesyjnego.
Dzięki planowaniu uczestnicy sukcesji są w stanie przede wszystkim zdefiniować swój pomysł na sukcesję i umiejscowić go w czasie. Już sama świadomość tego jak powinna wyglądać sukcesja w firmie rodzinnej i podzielenie się tą świadomością z sukcesorami jest istotnym krokiem przygotowania firmy na zmianę pokoleniową. Jest to jednak tylko punkt wyjścia do opracowania szczegółowej strategii procesu i umiejscowienia go w czasie.
Prace nad schematem sukcesji firmy rodzinnej powinny obejmować przede wszystkim:
- identyfikację potencjalnych sukcesorów i ich roli w procesie sukcesji,
- model uczestnictwa nestora w firmie w trakcie i po sukcesji,
- ewentualny podział majątku rodzinnego innego niż firma,
- potrzebę zaangażowania w proces pracowników lub kontrahentów firmy,
- zmiany na poziomie korporacyjnym i zarządczym,
- możliwą konieczność reorganizacji firmy rodzinnej,
- identyfikację ryzyka i zagrożeń związanych z procesem sukcesyjnym.
Powyższy katalog zawiera najistotniejsze kwestie z punktu widzenia planowania procesu sukcesyjnego. Opracowanie niniejszych kwestii zdecydowanie zwiększa prawdopodobieństwo powodzenia zmiany pokoleniowej w firmie rodzinnej szczególnie, gdy planowanie odbywa się przy udziale sukcesorów i innych osób zaangażowanych w proces. W takim przypadku nawet brak wdrożenia wypracowanych rozwiązań dają osobom biorącym udział w sukcesji pojęcie na temat wizji i planów nestora, które będą mogły być realizowane także w nagłych, niespodziewanych okolicznościach jego braku co może pozwolić uchronić firmę rodzinną przed paraliżem decyzyjnym czy konfliktem sukcesorów.
Reasumując, planowanie jest absolutnie kluczowym elementem procesu sukcesyjnego. Stanowi nie tylko punkt wyjścia do jego opracowania i wdrożenia, ale przede wszystkim stanowi etap, w którym spotykają się wizje wszystkich uczestników sukcesji dotyczące przyszłości firmy rodzinnej.