Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej 20 listopada 2023 roku wydał korzystną interpretację dla rodzin planujących założenie fundacji rodzinnej w Polsce. (znak pisma: 0114-KDIP3-1.4011.842.2023.1.AK).
W przedstawionym zdarzeniu przyszłym wnioskodawczyni miała wątpliwości czy otrzymane przez nią świadczenie będzie w całości korzystać ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie artykułu 21 ustęp 1 pkt 157 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Z czego wynikały wątpliwości podatniczki? W opisanym zdarzeniu przyszłym Wnioskodawczyni ma być beneficjentem fundacji rodzinnej założonej przez 3 fundatorów – męża (wnosi 24,5 % składników majątku – tzw. zerowa grupa podatkowa), ojca męża (wnosi 50,0 % składników majątku – I grupa podatkowa) oraz brata męża (wnosi 24,5 % składników majątku – II grupa podatkowa).
Kwestia ustalenia poziomu zwolnienia z opodatkowania świadczeń wypłacanych przez fundację rodzinne na rzecz beneficjentów nie budziła wątpliwości przy fundacji założonej przez jednego fundatora oraz wnoszeniu mienia tylko przez niego. W sytuacji takiej osoby zaliczone do kręgu najbliższej rodziny (zgodnie z art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, czyli zstępni, wstępni mąż, żona, ojczym, macocha, pasierb, pasierbica) korzystały ze wspomnianego zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych dla całej wartości świadczenia (proporcja mienia wniesionego do fundacji przez fundatora wynosiła 100%). Wątpliwości pojawiały się w sytuacji gdy fundacja zakładana była przez przynajmniej dwóch fundatorów należących do kręgu najbliższej rodziny oraz ustaleniu takiej listy beneficjentów, którzy nie z każdym fundatorem pozostawali w stosunku najbliższej rodziny (art. 4a PSD) do każdego z fundatorów.
W wydanej interpretacji Dyrektor KIS zaprezentował stanowisko niezwykle korzystne dla podatników. Dzięki takiej linii interpretacyjnej możliwe będzie zakładanie fundacji rodzinnych przez więcej niż jedną osobę należącą do kręgu najbliższej rodziny i utrzymanie zwolnienia z opodatkowania PIT świadczeń wypłacanych na rzecz beneficjentów należących nie z każdym fundatorem do tzw. „zerowej grupy podatkowej” w myśl ustawy o podatku od spadków i darowizn.
Kogo dotyczy ta interpretacja? – przede wszystkim fundacji zakładanych przez rodzeństwo, lub z rodzicami. Przy takich konstrukcjach współmałżonkowie fundatorów, nie z każdym z nich należą do „zerowej grupy podatkowej”.
Należy pamiętać, że zgodnie z. art. 21 ust. 1 pkt 157 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: Wolne od podatku dochodowego są przychody, o których mowa w art. 20 ust. 1g: a) fundatora albo osoby będącej w stosunku do fundatora osobą, o której mowa w art. 4a ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn z uwzględnieniem proporcji mienia wniesionego przed fundatora. Przy każdej zmianie struktury mienia należy na bieżąco aktualizować spis mienia (obowiązek spoczywa na zarządzie fundacji). Proporcje mienia należy ustalić zgodnie art. 28. 1. (Dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych określa się proporcję wartości mienia wniesionego do fundacji rodzinnej przez każdego z fundatorów lub przez fundację rodzinną.
- Mienie wniesione do fundacji rodzinnej w drodze darowizny albo spadku przez:
1) fundatora lub jego małżonka, zstępnych, wstępnych lub rodzeństwo ‒ uważa się za wniesione przez fundatora;
2) inne osoby – uważa się za wniesione przez fundację rodzinną.
Najistotniejsze z wydanej interpretacji podatkowej jest zgodzenie się przez Organ z wnioskodawczynią, że mienie wniesione do fundacji rodzinnej w drodze darowizny albo spadku przez małżonka, zstępnych, wstępnych lub rodzeństwo danego fundatora, zgodnie z art. 28 ust. 2 pkt 1 ustawy o fundacji rodzinnej, należy uznać za wniesione przez tego fundatora. Organ uznał stanowisko Wnioskodawczyni za prawidłowe, a więc podlegające w całości zwolnieniu z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych. W uzasadnieniu Organ jednak zaprzeczył swojemu stanowisku wskazanemu w sentencji oceny interpretacji wskazując, że mienie wniesione do fundacji rodzinnej w drodze darowizny albo spadku przez małżonka, zstępnych, wstępnych lub rodzeństwo danego fundatora można, zgodnie z art. 28 ust. 2 pkt 1 ustawy o fundacji rodzinnej, uznać za wniesione przez tego fundatora tylko o ile małżonek, zstępni, wstępni lub rodzeństwo tego fundatora nie są jednocześnie pozostałymi fundatorami fundacji rodzinnej.
Jeżeli spojrzeć na ocenę interpretacji indywidualnej – stanowisko prawidłowe należy uznać linię prezentowaną przez KIS za niezwykle korzystną i służącą zakładaniu jednych fundacji rodzinnych dla silnie rozbudowanej rodziny. To co pozostaje istotne to fakt, aby utrzymać zwolnienie z opodatkowania PIT fundatorzy powinni pozostawać w stosunku do siebie w kręgu najbliższej rodziny. Utrzymanie takiego stanowiska bez wątpienia przyczyni się do minimalizowania ilości tworzonych fundacji oraz pozwoli akumulować majątki rodzinne w jednym podmiocie.
Wątpliwości mogą pojawić się przy analizie ostatnich zdań prezentowanej interpretacji. Tu KIS zaprzeczył sam sobie. Jak więc powinni postąpić kolejni podatnicy chcący zakładać fundacje rodzinne? – skierować do KIS kolejne pytania dotyczące proporcji w celu wypracowania jednolitego stanowiska.
