TAK dla fundacji rodzinnej zakładanej przez Małżonków
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uwzględnił w całości skargi na wydane 30 kwietnia 2024 roku interpretacje indywidualne o sygn. nr 0112-KDIL2-1.4011.114.2024.3.JK oraz 0112-KDIL2-1.4011.113.2024.3.JK, a także zmienił z urzędu zaskarżone interpretacje, w całości uwzględniając stanowisko Wnioskodawcy. Jest to niezwykle pozytywna informacja dla wszystkich Małżonków, którzy zdecydowali się w przeszłości lub zdecydują w przyszłości na wspólne założenie fundacji rodzinnej oraz wyposażenie jej w mienie. Stanowisko to jest pozytywnym krokiem w kierunku niezaburzonej sukcesji majątku firm rodzinnych, oraz zapobiegnie sztucznemu dzieleniu majątku firm rodzinnych.
Kilka słów historii
W ostatnim okresie KIS wydała kilka interpretacji indywidulanych, które odbierały prawo do pełnego zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych świadczeń wypłacanych na rzecz Fundatorów, będących małżonkami, którzy wspólnie założyli fundację rodzinną oraz wyposażyli ją w mienie. Organ uważał, że w sytuacji gdy fundacja rodzinna została założona przez osoby będące w stosunku do siebie najbliższą rodziną to nie mogą Oni korzystać z pełnego zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych wypłacanych świadczeń.
Skąd wynikł problem?
Zwolnienie o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 157 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ograniczone jest przez dwa warunki. Warunek pierwszy dotyczy stopnia pokrewieństwa otrzymującego świadczenie w stosunku do Fundatora/Fundatorów. Warunek drugi dotyczy tzw. proporcji mienia. Proporcja mienia jest to spis wszystkich aktywów wniesionych do fundacji rodzinnej w podziale na: mienie wniesione przez Fundatora i mienie wniesione przez fundację rodzinną. Dotychczas Organ stał na stanowisku, iż jeżeli mienie wnosi Fundator, który w stosunku do drugiego Fundatora pozostaje w kręgu najbliższej rodziny, w myśl artykuł 4a ust.1 ustawy o podatku od spadków i darowizn to nie można uznać tego mienia jako mienie wniesione przez Fundatora. Prowadziło to do absurdalnych wniosków i stawiania fundacji rodzinnej założonej przez Małżonków w gorszej sytuacji aniżeli Fundacji Rodzinnych założonych przez jednego Fundatora. Stanowisko takie odbierało pełne zwolnienie z opodatkowania PIT wypłacanych świadczeń na rzecz Fundatorów będących małżeństwem. Wypaczało to tym samym ideę oraz sens zakładania fundacji rodzinnych przez Małżeństwa, którzy wiele lat wspólnie budowali majątek rodzinny.
Obecne Stanowisko KIS
Wydane 25 czerwca 2024 roku stanowisko Dyrektora KIS w całości uwzględnia złożone Skargi oraz z urzędu zmienia wydane interpretacje. Fakt ten powoduje przywrócenie idei fundacji rodzinnej. Jest to niezwykle pozytywna i dobra informacja dla całego środowiska firm rodzinnych.
Ustawa o fundacji rodzinnej (dalej: ustawa) o mówi, że każdorazowo w przypadku wniesienia mienia do fundacji rodzinnej określa się proporcję mienia. Ta proporcja ma bezpośredni wpływ na wysokość opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych wypłacanych świadczeń. Odpowiedź w jaki sposób sporządzić spis mienia wskazana jest w uzasadnieniu do ustawy: Wnosząc majątek do fundacji rodzinnej na pokrycie funduszu założycielskiego, fundator powinien również sporządzić spis majątku w formie pisemnej. W trakcie funkcjonowania fundacji rodzinnej, spis majątku musi być aktualizowany przez zarząd. W spisie majątku powinny być wymienione rzeczy lub prawa majątkowe wniesione przez fundatora albo osoby inne niż fundator, ze wskazaniem wartości i Wnoszącego. Spis mienia zawiera aktualną proporcję przypadającą na każdego z fundatorów oraz fundację rodzinną. Suma składników wniesionych do fundacji rodzinnej w spisie mienia będzie więc podstawą wyliczenia proporcji na potrzeby art. 27 ustawy. Suma wszystkich proporcji mienia wniesionych do fundacji rodzinnej przez fundatora/fundatorów oraz fundację rodzinną będzie się równać 1,00. Wpisanie składnika mienia jest czynnością jednorazową. Niemożliwe jest dwukrotne wpisanie danego składnika mienia. Szczegółowy sposób przypisania składników mienia do poszczególnych fundatorów wynika z językowego brzmienia zapisów ustawy. W przypadku gdy mienie zostanie wniesione przez fundatora lub jego małżonka, zstępnych, wstępnych lub rodzeństwo będzie uważane za wniesione przez fundatora. W pozostałych przypadkach będzie uważane za wniesione przez fundację rodzinną. Ustawodawca jasno i klarowanie wskazuje, iż celem sporządzenia spisu mienia jest określenie proporcji. Ma to na celu określenie jaka część świadczenia zwolniona będzie z opodatkowania. Zgodnie z ustawą podstawową grupą beneficjentów (w tym Fundatora będącego beneficjentem), której świadczenia będą zwolnione z opodatkowania jest tzw. „zerowa grupa podatkowa”. Zakres tego zwolnienia wyznaczony jest stosunkiem wartości składników mienia wniesionego do fundacji rodzinnej przypadającej na tego fundatora lub fundację rodzinną do wartości sumy mienia wniesionego przez wszystkich fundatorów i fundację rodzinną. Przy fundacjach rodzinnych zakładanych przez Małżonków nie występuje mienie wniesione do fundacji rodzinnej przez fundację rodzinną. Skoro zatem całe mienie zostanie wniesione przez fundatorów należących do tzw. „zerowej grupy podatkowej” to całość świadczenia korzystać będzie ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Fundacja rodzinna wyposażona wyłącznie w mienie wniesione przez Małżonków, posiadać będzie w spisie mienia wartość mienia wniesioną przez Żonę oraz wartość mienia wniesionego przez Męża co spowoduje, iż zgodnie z brzmieniem art. 21 ust 1 pkt 157 świadczenie otrzymane przez Fundatorów będzie w całości zwolnione z opodatkowania. Stan ten będzie trwał, dopóki Fundatorzy będą pozostawać w związku małżeńskim lub gdy mienie do fundacji rodzinnej wniesie fundacja rodzinna, a nie Fundatorzy lub osoby pozostające z nimi w tzw. „zerowej grupie podatkowej”.
Podsumowanie
Wydane stanowisko w oczywisty sposób przywraca sens funkcjonowania fundacji rodzinnej. Stawia fundacje rodzinne założone przez małżonków w identycznej sytuacji jak fundacje rodzinne zakładane przez Singli. Wydane stanowisko potwierdza pełne zwolnienie z opodatkowania świadczeń wypłacanych z fundacji rodzinnej na rzecz Małżonków będących jednocześnie Fundatorami, a tym samym na ich zstępnych i wstępnych. Pozostaje mieć nadzieję, iż zaprezentowane stanowisko znajdzie odzwierciedlenie w Interpretacji Ogólnej Ministra Finansów oraz, Organ zmieni wydane dotychczas negatywne interpretacje indywidualne w analogicznych stanach faktycznych.
