Na mocy przepisów obowiązujących do dnia 30 czerwca 2023 r. tj. art. 15 gc. Ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, pracodawca posiadał uprawnienie do udzielenia urlopu wypoczynkowego bez zgody pracownika i z pominięciem planu urlopów, w zakresie urlopu wypoczynkowego niewykorzystanego przez pracownika w poprzednich latach kalendarzowych, w wymiarze 30 dni urlopu, a pracownik obowiązany był taki urlop wykorzystać. W praktyce oznaczało to, że w okresie stanu zagrożenia epidemicznego, a wcześniej stanu epidemii, pracodawca mógł jednostronnie skierować pracownika, co niezwykle istotne – bez jego zgody i konsultacji z nim, na urlop wypoczynkowy niewykorzystany przez niego w poprzednich latach kalendarzowych. Przepis ten, prawdopodobnie miał na celu przeciwdziałać kumulacji przez pracowników zaległych urlopów z lat ubiegłych i był motywowany szczególną sytuacją związaną z COVID-19. Jednak wraz ze zniesieniem stanu zagrożenia epidemicznego pracodawca utracił powyżej opisane uprawnienie. Aktualnie, kwestie udzielania urlopów wypoczynkowych regulują przepisy Kodeksu Pracy, a w szczególności art. 168 (Najpóźniejsze udzielanie urlopu). Zgodnie z treścią tego przepisu, urlopu niewykorzystanego w terminie ustalonym zgodnie z art. 163 (a więc w terminie określonym w planie urlopów, jeżeli takowy obowiązuje w zakładzie pracy) należy pracownikowi udzielić najpóźniej do dnia 30 września następnego roku kalendarzowego. Nie dotyczy to wprawdzie części urlopu udzielnego na żądanie (art. 1672 Kodeksu Pracy).
