Od 1 stycznia 2022 r. obowiązuje nowy taryfikator mandatów karnych, wprowadzony rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2021 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie wysokości grzywien nakładanych w drodze mandatów karnych za wybrane rodzaje wykroczeń (Dz. U. poz. 2484). Na jego podstawie kierowcy są karani w postępowaniach mandatowych dużo surowszymi grzywnami niż dotychczas. Wyższe mandaty już przyniosły poprawę sytuacji na polskich drogach. Sprzyjają zwłaszcza zdejmowaniu nogi z gazu w terenie zabudowanym oraz większemu respektowaniu przez kierowców praw pieszych.
Dzień 17 września 2022 r. przyniósł, kolejne już w tym roku, zmiany przepisów prawa, które rzutują na sytuację finansową kierowców poruszających się po polskich drogach. Były one zresztą przesądzone od kliku miesięcy, ponieważ wynikały z ww. rozporządzenia dotyczącego zmian w wysokości mandatów za wykroczenia drogowe. Wnikliwa lektura zmodyfikowanej tym rozporządzeniem tabeli zawartej w załączniku B pozwalała ustalić już pod koniec grudnia ubiegłego roku, że kierowcy, którzy dopuszczą się wybranych wykroczeń w recydywie uregulowanej w art. 38 § 2 kodeksu wykroczeń (k.w.), od 17 października 2022 r. będą mogli być karani w postępowaniu mandatowym znacznie surowiej niż byli do tego czasu. W taryfikatorze wprowadzono obostrzone grzywny wobec sprawców wszystkich wykroczeń wskazanych w art. 38 § 2 k.w.
Art. 38 § 2 k.w. to również nowowprowadzony przepis, dodany do kodeksu wykroczeń na mocy ustawy z 16 grudnia 2021 r. o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym i niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2328). Wszedł on w życie także 17 września 2022 r. W świetle tego przepisu kierującemu pojazdem mechanicznym ukaranemu za wykroczenie z enumeratywnego katalogu, obejmującego wybrane czyny, szczególnie niebezpieczne dla innych użytkowników dróg, a zwłaszcza dla pieszych, który w ciągu dwóch lat od ostatniego prawomocnego ukarania popełnia to samo wykroczenie wymierza się karę grzywny w wysokości nie niższej niż dwukrotność dolnej granicy ustawowego zagrożenia.
Na mocy ww. noweli z 16 grudnia 2021 r. (Dz. U. poz. 2328), z dniem 1 stycznia 2022 r. do grupy wykroczeń przeciwko bezpieczeństwu i porządkowi w komunikacji, zawartych w rozdz. XI kodeksu wykroczeń, dodano kilka nowych czynów, które dotyczą zachowania kierowców w stosunku do pieszych czy też przekroczeń prędkości. Ponadto w kilku sankcjach za wykroczenia komunikacyjne zaostrzono dolne granice zagrożenia karą grzywny. Na mocy art. 24 § 1a k.w. – w odniesieniu do wszystkich czynów ujętych w katalogu w art. 38 § 2 k.w. (obejmującym również te nowe typy wykroczeń) – zmodyfikowano górne granice zagrożenia karą grzywny, przyjmując, że wymierza się za nie tę karę w wysokości do 30.000 zł. Ta obostrzona sankcja jest przy tym konsekwencją popełnienia każdego takiego wykroczenia, nawet po raz pierwszy.
W świetle powyższego, w przypadku, kiedy kierowca-recydywista przyjmie mandat karny, będzie on opiewał zawsze na kwotę z taryfikatora. To kwoty wysokie, rzędu nawet kliku tysięcy złotych (najsurowsza wynosi 5000 zł i jest przewidziana za przekroczenie dozwolonej prędkości o 71 i więcej km). Są one jednak wielokrotnie niższe od górnej granicy ustawowego zagrożenia karą grzywny przewidzianego dla tych wykroczeń w art. 24 § 1a k.w.
W tej sytuacji, kiedy funkcjonariusz Policji zaoferuje kierowcy mandat karny, a kierowca ma pewność, że na karę zasłużył, na pewno warto ją przyjąć, pamiętając zwłaszcza o tym, że minimalna grzywna za wykroczenie popełnione w warunkach art. 38 § 2 k.w. to dwukrotność dolnej granicy ustawowego zagrożenia karą, a te granice od 1 stycznia 2022 r. są istotnie wyższe niż były dotychczas.
